W 2022 roku Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych za 200 mln zakupiła sprzęt dla niepełnosprawnych do… centralnej wypożyczalni w Ełku. Zainteresowanym posłom nie udzielono bliższych informacji, bo decyzja premiera dot. zakupu jest utajniona. Czy wózki mają wartość bojową? – dociekał w Sejmie poseł J. Szopiński.
9 lutego poseł zapytał o szczegóły dziwnego zakupu bez przetargu z sejmowej mównicy: „– W odpowiedzi na interpelację poselską pan wiceminister Jarosław Wenderlich z kancelarii premiera poinformował posłów, że nie ma ani koncepcji funkcjonowania tej wypożyczalni, ani zasad jej funkcjonowania, ani wskazanego podmiotu, który ma się tym zająć. Jest natomiast schowany w najdalszym punkcie kraju, czyli w Ełku, sprzęt za 200 mln zł kupiony przez agencję rządową, której działania objęte są klauzulą tajności, podobnie jak zakupy czołgów czy samolotów. Powiem więcej: polskie społeczeństwo zostało poinformowane, jakie są parametry czołgów, jakie są parametry samolotów czy innego sprzętu wojskowego, a posłom odmówiono informacji co do ilości sprzętu i parametrów technicznych. Czy rząd planuje wysłanie polskich emerytów na linię obrony kraju na wózkach, które zakupione zostały dla niepełnosprawnych?”
Wobec wielu pytań bez odpowiedzi, zawartych także w publikacji Judyty Watoły na łamach Gazety Wyborczej z 10 lutego „Bardzo tajny sprzęt dla niepełnosprawnych za 200 mln. Jest wniosek do NIK” – 23 lutego poseł Jan Szopiński zaprosił regionalnych dziennikarzy na konferencję prasową do swojego biura przy Paderewskiego w Bydgoszczy. Posłowi towarzyszyli znawcy tematu Bożena Nowicka – prezes Bydgoskiego Stowarzyszenia Opieki Nad Chorymi z Otępieniem Typu Alzheimerowskiego oraz Jerzy Deja – b. dyrektor Zarządu Okręgu Polskiego Związku Niewidomych.
Z Bydgoszczy wybrzmiało głośno kolejnych kilka pytań: „Kiedy i gdzie powstanie rządowa „Centralna Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego”? Jaki sprzęt rehabilitacyjny, o jakiej wartości, kiedy i na jakich zasadach, otrzymają osoby niepełnosprawne z Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego?”.
Zgłoszono propozycję do rzadu, by utworzyć sieć lokalnych wypożyczalni sprzętu, w tym w Bydgoszczy. Ełk jest za bardzo oddalonym miejscem, by niepełnosprawni mieli tam dobierać sprzęt dla siebie, wymagający indywidualnego dostosowania do schorzenia, Mówili o tym obecni na konferencji B. Nowicka i J. Deja.
Przeczytaj więcej w „Expressie Bydgoskim”, w artykule Marty Mikołajewskiej pt. „Poseł z Bydgoszczy apeluje o utworzenie lokalnych wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego" z 23 lutego 2023 r.
Poseł Jan Szopiński złożył 15 lutego br. także swoją interpelację (nr 39073) do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie trybu zakupów sprzętu rehabilitacyjnego oraz zasad funkcjonowania Centralnej Wypożyczalni Sprzętu Rehabilitacyjnego, organizowanej przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.
Czytamy w niej:
„Rada Ministrów powierzyła minister rodziny i polityki społecznej oraz Państwowemu Funduszowi Osób Niepełnosprawnych utworzenie „Centralnej Wypożyczalni Sprzętu Rehabilitacyjnego” dla osób niepełnosprawnych.
Moi wyborcy z dużym oburzeniem przyjęli informacje medialne o tym, że w celu uniknięcia publicznego przetargu, ministerstwo nie kupiło tego sprzętu osobiście, ale zakup sprzętu za łącznie aż 200 milionów złotych został zlecony Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, pomimo tego, że od początku było jasne, że nie kupuje się żadnych rezerw strategicznych, a wyłącznie sprzęt do bieżącego i otwartego używania. RARS wydała państwowe pieniądze na ten cel bez przetargu.
Według moich wyborców, przyjęcie takiej, nietransparentnej procedury, mogło ułatwić ew. korupcję i niegospodarność i inne nadużycia przy wydawaniu tych 200 milionów złotych, niemożliwych, lub przynajmniej utrudnionych, w przypadku dokonywania zakupów transparentnie, w otwartych postępowaniach publicznych. Wyborcy wskazują na wysokie podobieństwo tej sytuacji do patologii w wydatkowaniu i do marnowania państwowych pieniędzy w czasie pandemii COVID-19, za które nikt z rządu nie poniósł odpowiedzialności.
Wyborcy krytykują też pomysł tworzenia centralnej wypożyczalni sprzętu zamiast decentralizacji i samorządności, jako form tańszych, uczciwszych i łatwiejszych do kontroli społecznej.
Szacowana liczba osób niepełnosprawnych w Polsce, to od 4,9 do nawet 7,7 mln ludzi. Wartość ta odnosi się do osób posiadających prawne potwierdzenie swojej niepełnosprawności oraz do osób niepełnosprawnych biologicznie w stopniu znacznym. Do tego należy doliczyć także osoby obłożnie chore, których liczba systematycznie rośnie, wraz ze starzeniem się społeczeństwa.
Oprócz wyposażania niepełnosprawnych w typowe pomoce i sprzęty, wraz z rozwojem cywilizacji istnieje coraz większa potrzeba ochrony tych osób przed wykluczeniem informacyjnym, komunikacyjnym i społecznym. Więcej uwagi należy też zwrócić na osoby dotknięte marginalizowanymi dotychczas niepełnosprawnościami i chorobami, jak na przekład chorobą Alzhaimera.
Specjalistyczny sprzęt do rehabilitacji, transportu osobowego i codziennego funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami jest bardzo drogi i dla dużej grupy tych osób, po prostu niedostępny. Podobnie jest z laptopami, powiększalnikami, lupami elektronicznymi, dyktafonami, smartfonami, pętlami indukcyjnymi, urządzeniami umożliwiającymi komunikację oraz sterowanie wzrokiem lub powiekami. Dotyczy to także aplikacji ułatwiających postrzeganie świata, korzystanie z Internetu i e-usług, komunikację oraz chroniących przed szeroko rozumianym wykluczeniem społecznym.
Dlatego, zdaniem wielu wyborców, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej powinno tworzyć sieci lokalnych wypożyczalni specjalistycznego sprzętu, takich, jak na przykład pilotażowy Ośrodek Wsparcia i Testów przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym nr 3 w Bydgoszczy, w ramach grantu Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych.
W związku z powyższym uprzejmie proszę Panią Minister o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
1. Dlaczego publicznego przetargu na zakup sprzętu rehabilitacyjnego za 200 milionów zł nie przeprowadziło Ministerstwo Rodziny i Spraw Społecznych lub PFRON, a zakupu dokonano poprzez Państwową Agencję Rezerw Strategicznych, pomimo tego, że kupowany sprzęt nie jest żadną rezerwą strategiczną?
2. W celu ukrócenia korupcji przy zakupach ze środków publicznych, organizowane są przetargi publiczne. Dlaczego Pani Minister nie zadbała o przeprowadzenie transparentnego przetargu publicznego na zakup sprzętu za aż 200 milionów złotych?
3. W jaki sposób, przy wydatkowaniu 200 milionów złotych na zakup sprzętu, Pani Minister jako członek rządu odpowiedzialny za projekt „Centralna Wypożyczalnia…”, zrealizowała swój obowiązek zapewnienia, by wydatki na ten cel były dokonane zgodnie z zasadami legalności, gospodarności oraz w sposób maksymalnie efektywny i maksymalnie oszczędny?
4. Gdzie można zapoznać się z wykazem i specyfikacją zakupionego sprzętu rehabilitacyjnego?
5. Ile będzie kosztowało utworzenie rządowej „Centralnej Wypożyczalni…” i z jakiego budżetu będzie finansowana jej bieżąca działalność? Ile będą kosztowały zakupione dla niej samochody osobowe i dostawcze, komputery, telefony, meble, budynki, energia, strona internetowa, media, itp.? Z ilu osób będzie składało się kierownictwo „Centralnej Wypożyczalni…”, kadra kierownicza oraz zespół pracowników? Jakie jest planowane wynagrodzenie kierownictwa (prezesa, wiceprezesów, członków zarządu), kadry kierowniczej oraz pracowników?
6. Kiedy i gdzie powstanie rządowa „Centralna Wypożyczalnia Sprzętu Rehabilitacyjnego”?
7. Jaki sprzęt rehabilitacyjny, o jakiej wartości, kiedy i na jakich zasadach, otrzymają osoby niepełnosprawne z Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego z rządowej „Centralnej Wypożyczalni..."?
8. Kto będzie decydował o użyczeniu mieszkańcom Bydgoszczy i województwa sprzętu rehabilitacyjnego? Czy będzie to użyczenie nieodpłatne i na jaki okres? Kto pokryje koszty wysyłki i transportu sprzętu rehabilitacyjnego do beneficjentów?”
O przesłanej odpowiedzi poinformujemy Czytelników niezwłocznie.
Opr. nim, 24 lutego 2023 r.